Meer dan de helft van de volwassen vrouwen en een op de tien jonge vrouwen heeft last van menstruatiepijn. Wij medici in de gynaecologie noemen dit primaire dysmenorrhoe. De oorzaak van dit type menstruatiepijn kennen we niet. We weten wel dat vrouwen met menstruatiepijn heftige pijn of krampen in de onderbuik hebben. Meestal tijdens de eerste dag of dagen van de menstruatie. Tegelijkertijd hebben zij dan ook vaak last van misselijkheid en hoofdpijn. De hevigheid van deze klachten wisselt sterk van vrouw tot vrouw. Ook kunnen de klachten van een en dezelfde vrouw in verschillende perioden in haar leven, in hevigheid verschillen.
De meeste vrouwen klagen niet over het maandelijkse doffe, zeurderige gevoel in hun onderbuik. Het: “hoort er gewoon bij”, zeggen ze vaak. Toch is er een groot aantal vrouwen waarbij de pijnen en krampen zo hevig zijn dat ze de gewone dagelijkse dingen niet kunnen doen. Sommigen van hen moeten zelfs een of twee dagen per maand in bed blijven, omdat de pijn: “niet te harden is”. Deze pijn straalt ook vaak uit naar de bovenbenen, de heupen en de rug.
Vroeger ging de gynecologie ervan uit dat vooral jongere meisjes last hadden van pijn tijdens de menstruatie. Omdat hun baarmoeder nog niet volgroeid was en de opening in de baarmoedermond daardoor kleiner was. Om het bloed eruit te stuwen, zou de baarmoeder zich dan krachtiger samen moeten trekken, waardoor die menstruatiepijnen en krampen ontstaan. Deze theorie bleek niet houdbaar. Het klopt wel dat bij veel jonge vrouwen de pijnen vaak verminderen of verdwijnen als ze een keer zwanger is geweest. Daar staat echter tegenover dat veel vrouwen die als jong meisje geen last hadden, die pijnen later in hun leven alsnog wel krijgen. Verder zijn er natuurlijk nog veel meer jonge meisjes die geen last hebben van menstruatiepijn, terwijl ook hun baarmoeder nog niet volgroeid is.
Er bestonden vroeger nog andere theorieën om menstruatiepijn te verklaren. Deze kwamen er vooral op neer dat het de eigen schuld van het vrouwelijk deel van de mensheid was dat ze er last van hadden. Dochters van moeders met menstruatiepijn zouden hun moeder “nadoen”. Of de pijn was te wijten aan een slechte lichaamshouding of aan verkeerde voeding. Geen van deze theorieën kon ooit wetenschappelijk bewezen worden.
Elisabet Stener is professor aan het Instituut voor Neuroscience en Fysiologie van de Universiteit van Goteborg in Zweden. Zij deed met haar team onderzoek naar de oorzaak van menstruatiepijnen en naar mogelijke therapieën. Zij presenteerde de resultaten van haar onderzoek op het Wereld Congres voor Acupunctuur in Barcelona in juni 2007. Professor Stener toont in haar onderzoek aan dat menstruatiepijnen in feite spierpijnen van de baarmoeder zijn. Het lichaam gaat rond de menstruatie meer hormonen aanmaken, onder andere prostaglandines. Deze prostaglandines verhogen de spanning in de baarmoederspier en veroorzaken samentrekkingen. Daardoor vernauwen de bloedvaten en krijgt de baarmoederspier te weinig zuurstof. Vervolgens ontstaan er door dat zuurstoftekort spierkrampen en spierpijn in de onderbuik. Professor Stener toont vervolgens aan dat acupunctuur de pijn en het ongemak van menstruatiepijn effectief bestrijdt. Acupunctuur blijkt zelfs te werken ter voorkoming van menstruatiepijn.
Ook presenteerde professor Stener onderzoeken naar onvruchtbaarheid en naar buikpijn bij zwangere vrouwen. De resultaten van deze wetenschappelijke studies tonen aan dat acupunctuur ook voor deze klachten effectief kan zijn.